Ο Τζον Κολτρέιν θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους και πρωτοπόρους συνθέτες και δεξιοτέχνες σαξοφωνίστες της τζαζ που το έργο του σημάδεψε την αφροαμερικανική μουσική παράδοση, αλλά και την παγκόσμια τζαζ σκηνή, στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα, μαζί με τον Κόλμαν Χώκινς, τον Λέστερ Γιανγκ ή τον Σόνι Ρόλινς που επίσης καινοτόμησαν με το παίξιμό τους.
Αν και το πέρασμά του από τη μουσική σκηνή ήταν σύντομο -- η προσωπική του καριέρα κράτησε μόλις επτά χρόνια -- κατάφερε να αφήσει πίσω του μια πλούσια δισκογραφία, με περισσότερες από 50 ηχογραφήσεις.
Το παίξιμό του αρχικά χαρακτηρίστηκε νεοτερικό, και σταδιακά ξέφυγε από τα όρια του συμβατικού αυτοσχεδιασμού, διχάζοντας κοινό και κριτικούς, ενώ κατά τα τελευταία χρόνια της δημιουργίας και της ζωής του ξεπέρασε τα όρια και πορεύτηκε σε μια σχεδόν μοναχική πορεία θρησκευτικής έκστασης.
Το παίξιμό του αρχικά χαρακτηρίστηκε νεοτερικό, και σταδιακά ξέφυγε από τα όρια του συμβατικού αυτοσχεδιασμού, διχάζοντας κοινό και κριτικούς, ενώ κατά τα τελευταία χρόνια της δημιουργίας και της ζωής του ξεπέρασε τα όρια και πορεύτηκε σε μια σχεδόν μοναχική πορεία θρησκευτικής έκστασης.
Μόνο και μόνο να αναφέρει κανείς το όνομα Τζον Κολτρέιν, το πιθανότερο είναι να δημιουργηθεί ένα βαθύ συναίσθημα, με πνευματική απήχηση, ακόμα και στους πιο απλούς θαυμαστές της τζαζ.
|
Βιογραφία
Ο Τζον Γουίλιαμ Κολτρέιν ένας από τους πιο θρυλικούς μουσικούς της τζαζ, γεννήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 1923, Χάμλετ, Βόρειας Καρολίνα, σε μια εποχή έντονων φυλετικών διακρίσεων στην Αμερική, και πέθανε στις 17 Ιουλίου 1967, Νέα Υόρκη, σε ηλικία 44 ετών. Στο περιβάλλον μέσα στο οποίο γεννήθηκε και μεγάλωσε ο Τζον Κολτρέιν κυριαρχούσαν δύο στοιχεία: η μουσική και η θρησκευτικότητα. Ο πατέρας του, ο οποίος έπαιζε πολλά όργανα, ενέπνευσε τον Κολτρέιν να μελετήσει κόρνο (Μι-ύφεση) και κλαρινέτο, ενώ ο παππούς του ήταν πρεσβύτερος της εβραϊκής Εκκλησίας. Σε πολύ νεαρή ηλικία, αντιμετώπισε το θάνατο του πατέρα του, του παππού του και της θείας του, ενώ αυτή η περίοδος ταυτίζεται με την αρχή της ενασχόλησής του με τη μουσική.
Η πρώτη συμμετοχή του Κολτρέιν σε μουσικό σύνολο ήταν σε ηλικία 16 χρονών (1939), σε μια ορχήστρα της Κοινότητας. Στα γυμνασιακά του χρόνια το ενδιαφέρον του στράφηκε προς την μουσική του Lester Young και τον Johnny Hodges που τον επηρρέασαν να ασχοληθεί με το άλτο σαξόφωνο. Το 1943, μετακόμισε στην Φιλαδέλφεια της Πενσυλβανίας, και συνέχισε την μουσική του εκπαιδευση, στο Granoff Studios και στο Ornstein School of Music. Την περίοδο αυτή ξεκινά το ενδιαφέρον του για την τζαζ. Στο διάστημα του Β' παγκοσμίου πολέμου, 1945 - 1946 υπηρέτησε στο ναυτικό, και έπαιξε στην μπάντα του ναυτικού των ΗΠΑ, στην Χαβάη.
Μετά τον πόλεμο, ο Κολτρέιν ξεκίνησε να παιζει τενόρο σαξόφωνο με την μπάντα Eddie "CleanHead" Vinson Band, όπου αργότερα δήλωσε ότι: "Μια μεγαλύτερη περιοχή ακουσμάτων άνοιξε για μένα. Υπήρχαν πάρα πολλά πράγματα που μουσικοί όπως ο Hawk, o Ben και ο Tab Smith έκαναν το '40 και δεν καταλάβαινα, αλλά τα ένοιωθα".
Πριν να ενταχθεί στην μπάντα του Dizzie Gillespie, o Κολτρέιν έπαιξε με τον jimmy Heath, όπου το πάθος του για τον πειραματισμό ξεκίνησε να παίρνει μορφή. Εν τούτοις, η συνεργασία του με το κουιντέτο του Miles Davis, το 1958, θα αποτελούσε το κίνητρο το οποίο θα τον οδηγούσε στην εξέλιξη του. "Η μουσική του Μάιλς, μου έδωσε μεγάλη ελευθερία", είπε κάποτε. Αυτη την περίοδο, ο Κολτρέιν καινοτόμησε, και έγινε γνωστός με μία, δικής του εμπνεύσεως, τεχνική, όπου έπαιζε τρεις νότες, ταυτόχρονα, ως μία συγχορδιακή προσέγγιση, και αποκαλούσε "οι παρτιτούρες του ήχου" (sheets of music).
Το 1960, ο Κολτρέιν σχημάτισε το δικό του κουαρτέτο που συμμετείχαν, ο πιανίστας Μακόι Τάινερ, ο ντράμερ 'Ελβιν Τζόουνς και ο μπασίστας Tζίμυ Γκάρισον. Σταδιακά, προστίθεντο μουσικοί όπως ο 'Ερικ Nτόλφυ και ο Φάραο Σαντερς.
Το κουαρτέτο του Τζον Κολτρέιν δημιούργησε μία από τις πιο καινοτόμες και εκφραστικές μουσικές στην ιστορία της Τζαζ, περιλαμβάνοντας τα άλμπουμ, που έκαναν τεράστια επιτυχία, όπως: "My Favourite Things", "Africa Brass", "Impressions", "Giant Steps" και το μνημειώδες έργο του "A Love Supreme", το οποίο επιβεβαιώνει την πίστη του στην δύναμη, την δόξα, την αγάπη και την χάρη του Θεού.
To όραμά του για τον κόσμο
O Koλτρέιν αισθάνθηκε ότι όλοι πρέπει να κάνουμε μία συνειδητή προσπάθεια στο να πραγματώσουμε την θετική αλλαγή στον κόσμο, και ότι η μουσική του ήταν ένα όργανο που δημιουργούσε θετικές μορφές σκέψης στο πνεύμα των ανθρώπων.
Το 1967, ο Κολτρέιν έφυγε απο τη ζωή, απο ασθένεια του ήπατος, και άφησε πισω του πολλούς να αναρωτιούνται τι θα συνέβαινε απο κει και πέρα. Ακόμα και δεκαετίες μετά τον θάνατό του, η μουσική του ακούγεται σε κινηματογράφο, τηλεόραση και ραδιόφωνο. Πρόσφατες κινηματογραφικές παραγωγές έχουν κάνει αναφορές στο έργο και την τέχνη του Κολτρέιν, σε διαλόγους ή μουσικές συνθέσεις όπως: "Mr. Holland’s Opus", "The General’s Daughter", "Malcolm X", "Mo Better Blues", "Jerry McGuire", "White Night", "The Last Graduation", "Come Unto Thee", "Eyes On The Prize II" and "Four Little Girls". Επίσης, δημοφιλείς σειρές στην τηλεόραση, όπως: "NYPD Blue", "The Cosby Show", "Day’s Of Our Lives", "Crime Stories" και "ER", έχουν βασιστεί στις μελωδίες αυτού του διακεκριμένου και ιδιοφυούς μουσικού.
Πολλές από τις ηχογραφήσεις που κυκλοφόρησαν μετά το θάνατο του κέρδισαν σειρά διακρίσεων. Το 1972, το A Love Supreme έγινε χρυσό, απο την RIAA, για τις 500.000 πωλήσεις στην Ιαπωνία. Ενω το My Favourite Things έγινε χρυσό το 2001, στις ΗΠΑ. Το 1982, το Bye Bye Blackbird, κέρδισε το βραβείο Γκράμμυ, για τον "Καλύτερο Τζαζ Δίσκο". To 1997, τιμήθηκε με το βραβείο για την Προσφορά του στην Μουσική. Στις 18 Ιουνίου του 1993 η κυρία 'Αλις Κολτρέιν προσκλήθηκε στον Λευκό Οίκο απο τον Πρόεδρο Κλιντον, προς ένδειξη εκτίμησης για τις ιστορικές του εμφανίσεις, στο Newport Jazz Festival.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου